با توجه به توسعه  تیراندازی بنچ رست تفنگ بادی در سال های اخیر ، نیاز به تجهیزات و تفنگ های دقیق تخصصی برای تیراندازان این رشته از ورزش تیراندازی امری بدیهی است. در این راستا سعی داریم نسبت به معرفی و بررسی تفنگ های بادی که به صورت اختصاصی برای بنچ رست بادی ساخته می شوند ، بپردازیم. قبل از این با تفنگ های کمپانی Rapid Air Weapn در مقاله معرفی RAW TM1000 آشنا شدید. تفنگ بادی مدل توماس ایر Thomas Air یکی از تفنگ هایی است که به صورت سفارشی و اختصاصی برای تیراندازی بنچ رست بادی و فیلدتارگت در ایالات متحده ساخته می شود. کیفیت ساخت و دقت بالای این تفنگ در بررسی ها و آزمایش های میدانی بسیاری آزموده شده است.

تا چندی قبل بیشتر منابع اطلاعاتی از این سلاح مربوط به منابع انگلیسی زبان و فروم های تیراندازی بنچ رست ایالات متحده بود. با توجه به تهیه و در دسترس بودن این تفنگ از اسفندماه ۱۳۹۷ در ایران ، سعی داریم تا اطلاعات ارایه شده بر اساس تجربیات و بررسی تیراندازان ایرانی باشد.

کمپانی Thomas Air

کمپانی Thomas Air توسط آقای Michel Niksch در کلرادوی ایالات متحده با هدف تولید سلاح های بادی ویژه رقابت های فیلدتارگت و بنچ رست ایجاد شده است. این کمپانی در حال حاضر یک شرکت شناخته شده بین تیراندازان بنچ رست و فیلدتارگت ایالات متحده بوده و تیراندازان زیادی از محصولات این شرکت در مسابقات رشته های مذکور استفاده می کنند. تولیدات این شرکت با توجه به سفارش و کاربری مشتری می تواند برای بنچ رست و فیلدتارگت ساخته شوند. در صورت سفارش باید در یک لیست انتظار قرار گیرید چون ساخت محصولات آن به صورت کاملا سفارشی و محدود انجام می شود. 

این کمپانی حمایت ویژه ای از تیراندازی فیلدتارگت و تیم های فعال این رشته در مسابقات ایالات متحده و همچنین تیم های حاضر در رقابت های WFTF دارد. در حال حاضر چند تن از تیراندازان بسیار خوب این کشور از تفنگ های Thomas air  مدل FT استفاده می کنند. همچنین مدل بنچ رست توماس در کنار تفنگ های راپید ایر توسط تیراندازان بنچ رست در رقابت های USARB مورد استفاده قرار می گیرد. در مسابقات قهرمانی جهان ۲۰۱۵ استرالیا ، دو تیم از ایالات متحده در این مسابقات حاضر بودند که موفق به کسب جایگاه اول و دوم تیمی شدند. چهار نفر از اعضای این تیم از تفنگ Thomas استفاده کرده بودند. در سایر کشورها مانند بریتانیا ، آفریقای جنوبی ، ایتالیا و البته ایران از مدل های BR استفاده می شود. بخصوص در آفریقای جنوبی چند تن از تیراندازان مطرح این کشور در مسابقات بنچ رست از Thomas air استفاده می کنند. 

خصوصیت ویژه

یکی از مواردی که سازنده  تاکید بسیاری بر آن دارد ، استفاده از این سلاح در چند کلاس مسابقاتی بنچ رست و یا فیلدتارگت می باشد. به این صورت که Thomas Air قابلیت تغییر قدرت برای کلاس لایت و هوی ورمینت را داراست. همچنین برای کلاس Open یکی از کلاس های رقابت های بنچ رست ایالات متحده  ، قابلیت افزایش قدرت به ۳۲ تا ۳۵ ژول را دارد. البته این ادعا باید در عمل و میدان تیراندازی بررسی شود. با توجه به هدف سازنده از ارایه یک تفنگ ویژه این رقابت ها که نیازی به تغیرات ، تنظیم و بهینه سازی نداشته باشد باید دید تا چه حد در این مورد موفق بوده است. 

قیمت این تفنگ حدود ۳۵۰۰ دلار است. هزینه کمتر یا بالاتر بستگی به مدل سفارش شده و قطعات جانبی دارد. مدل های موجود در ایران از نوع BR هستند که البته چند عدد قنداق FT نیز همراه با آنها وارد شده است. قیمت ارایه شده در بازار ایران تا زمان نگارش این نوشتار ، به صورت دقیق از طرف فروشنده این تفنگ ها مشخص نشده است. نتایج و بررسی بر اساس دو قبضه از توماس های تیراندازان بنچ رست می باشد. 

بررسی کلی Thomas

ساخت قطعات و مونتاژ Thomas به صورت کامل در کارگاه این شرکت انجام می گیرد. در وهله اول و بررسی بدنه ، کیفیت قطعات و ماشین کاری و دقت ساخت بالا مشهود است. در ساخت قطعات این تفنگ از دستگاه های پیشرفته CNC استفاده می شود. 

مدل های وارد شده به ایران همگی مدل BR بوده و در رنگ های قرمز و آبی و مشکی هستند. قابلیت ویژه ای که Thomas را از سایر تفنگ های موجود در این رشته و نیز در بازار ایران متمایز می کند ، داشتن تنظیم قدرت برای چند کلاس رقابتی بنچ رست می باشد. این قابلیت از طریق تعویض یک پیچ در بالای بخشی از اهرم پورت هوا در پشت لوله انجام می شود. برای تغییر از کلاس لایت ورمینت ( ۱۶ ژول) به کلاس هوی ورمینت ( حداکثر ۲۷٫۱۲ ژول) کافی است تا پیچ اخصاصی بسته شود. همچنین می توانید به قدرت بالاتر یعنی حدود ۳۵ ژول نیز تغیر دهید.

در ویدئوی زیر که توسط خود Michel Niksch تهیه شده است می توانید این تغییرات و نحوه مسلح شدن Thomas را ببینید.

بدنه و طراحی

بدنه و قنداق طراحی شده برای مدل BR بسیار ساده انجام شده و در نتیجه این تفنگ وزن بالایی نخواهد داشت. اما با اینحال حتی در قدرت ۲۷ ژول ، عقب نشینی این تفنگ آنچنان محصوص نیست. قرار گیری تفنگ بر روی رست تیراندازی بخ خوبی جای می گیرد. در بخش زیرین و جلوی بچه قنداق ، قطعه ای با عرض ۳ اینچ استاندارد این مسابقات جهت قرار گیری بر روی کیسه شن تعبیه شده است. 

 در طراحی و ساخت این تفنگ سادگی و کاربری راحت مد نظر قرار گرفته است. توماس به هیچوجه سلاح بادی پیچیده ای نیست. تصاویری از بدنه این تفنگ را در ادامه مشاهده می کنید. 

ماشه و مسلح سازی در Thomas

ساچمه گذاری در Thomas به صورت سینگل و دستی انجام می شود. برای مسلح سازی کافی است قطعه پورت هوا به سمت راست باز شده ، ساچمه را در لوله قرار دهید ، سپس پورت را بسته و اهرم کناری را به آرامی به عقب بکشید تا تفنگ مسلح شود ، شما آماده تیراندازی هستید! عملکرد اهرم و حرکت قطعات بسیار نرم انجام می شود. 

محل خروج هوا به پشت ساچمه که در زمان مسلح سازی و بستن این قطعه ، پشت لوله قرار می گیرد. آب بندی آن بوسیله اورینگ تعبیه شده که در شکل زیر دیده می شود ، انجام می گیرد. قطعات با دقت بالایی ساخته شدند و هیچ نشتی یا پرتی هوا دیده نمی شود. 

پیچ فنر چکش در انتهای بدنه قرار تفنگ داد که برای استفاده راحت و بدون نیاز به ابزار طراحی شده است. 

ماشه Thomas با توجه به سفارش با تیغه ماشه متفاوتی عرضه می شود. برای مدل های بنچ رست از تیغه ماشه ای که قابلیت تنظیم برای راست دست و چپ دست را دارد ، استفاده شده است. گارد و محافظ ماشه به نظر کمی کوچک است. همانطور که از یک تفنگ مخصوص رقابت های تیراندازی انتظار داریم ، این ماشه دارای تنظیماتی برای وزن ، طول استیج و کشش ماشه می باشد. در تجربه و تنظیماتی که تیراندازان داشته اند ، این موضوع بر خلاف انتظار آنچنان مطلوب نبوده است. ماشه به اندازه تطبیق پذیری ماشه های تفنگ هایی مانند اشتایر و یا FTP900 نمی باشد.

برای اینکه بتوانید به تنظیمات ماشه به صورت کلی دسترسی داشته باشید ، نیاز به باز کردن قنداق خواهید داشت. 

لوله

لوله مورد استفاده در مدل های وارد شده به ایران ، لوله با طول ۶۰ سانتیمتر و خانکشی پلی گون و با قطر ۱۶ میلیمتری می باشد. لوله های پلی گون ۶ خان لوتار والتر قبل از این در محصولات Rapid Air ، مثل مدل BM500 یا TM1000 در کلاس هوی ورمینت استفاده شده است. خانکشی پلی گون بر خلاف خانکشی های مرسوم و سنتی که دارای لبه های تیزی در Groove هستند ، از خان هایی با شکل نیم دایره و بدوت تیزی استفاده می کند.

دقت این نوع لوله در این کلاس بویژه با ساچمه های JSB 13.4 مانستر بسیار عالی است. نصب این لوله بر حسب تجربه تیراندازان ایالات متحده انجام شده است که در چند سال اخیر ، بررسی و آزمایش های زیادی در این زمینه انجام داده بودند. در حال حاضر بیشتر تیراندازان این کشور که از محصولات توماس یا راپیدایر استفاده می کنند ، تمایل دارند که از این نوع لوله برای کلاس هوی ورمینت یا کلاس هایی در قدرت بالاتر استفاده کنند. 

برای نصب و اتصال این لوله ، محل مربوط به صورت خاصی طراحی شده که نصب و یا برداشتن لوله به صورت راحتی انجام گیرد. همینطور با دقت در محل خود نیز نصب شود. 

مخزن

تفنگ Thomas از یک مخزن تیتانیومی با ظرفیت ۳۷۵cc بهره می برد. این مقدار حجم از هوای فشرده برای دو کلاس لایت و هوی ورمینت کاملا کافی است. در واقع تیرانداز این تفنگ نباید نگران حجم مخزن هوای سلاح خود باشد.

عملکرد

همانطور که در بخش معرفی شرکت توماس گفته شد ، سازنده این تفنگ تاکید بر روی داشتن دقت مناسب این تفنگ برای سه کلاس رایج بنچ رست در ایالات متحده دارد. برای این منظور از تجربیات و آزمایش دقت دو تیرانداز بنچ رست آقای وطن دوست و قاضی زاده استفاده می کنیم.

عملکرد رگولاتور و ثبات در شلیک ها

عملکرد رگولاتور و مجموعه ولو و چکش : در آزمایش های کرنوگرافی و گروه تیرها ، ثبات شلیک های این تفنگ بسیار خوب است. شاید کمتر تفنگی در این زمینه ثبات و نظم شلیک های Thomas را داشته باشد. در خصوص دقت لازمی که از این تفنگ انتظار می رود در تیراندازی بنچ رست داشته باشد ، بررسی تجربیات تیراندازان داخلی و خارجی مفید خواهد بود. اطلاعات کرنوگرافی در آینده به این متن اضافه خواهد شد. 

رگولاتور نصب شده در این سلاح به سفارش سازنده توسط شرکت Huma آماده می شود. در تصاویر زیر می توانید شکل رگولاتور و نحوه نصب آن در داخل سیلندر هوای توماس را ببینید. 

دقت در کلاس لایت ورمینت 

آزمایش های دقت و گروه تیر توماس در کلاس لایت ورمینت و ۱۶ ژول با ساچمه های ۸٫۴۴ و ۱۰٫۳۴ گرین ، نتایج مطلوبی نداشته است. همچنین نتایج آزمایش دقت بر روی کارت هدف بنچ رست در این کلاس نیز خوب نبوده است. مقایسه با نتایج تفنگ های مورد استفاده تیراندازان بنچ رست ایرانی در داخل کشور بوده است. نتایج تفنگ هایی مانند اشتایر یا FTP900 به مراتب بهتر از توماس بوده است. 

برخی تیراندازان در ایالات متحده و آفریقای جنوبی برای کلاس لایت ورمینت از مدلی با لوله کوتاه تر ۱۲ خان استفاده می کنند. مانند آقای Hein Froman تیرانداز آفریقای جنوبی که در هر دو کلاس با دو قبضه توماس ولی با لوله متفاوت در مسابقات رنکینگ ۲۰۱۹ این کشور نتایج بسیار خوبی را گرفته است. 

 SAPSSF NATIONAL RANKING Result

کلاس هوی ورمینت

در کلاس هوی ورمینت ( حداکثر قدرت ۲۷٫۱۲ ژول) ، دقت و عملکرد سلاح بسیار دقیق و عالی است. بررسی های انجام شده در محیط ایندور و نیز تیراندازی میدانی ، این دقت را اثبات می کند. در ماکزیمم قدرت این کلاس یعنی ۲۷ ژول ، مصرف هوای این تفنگ در هر شلیک حدود یک بار است که با شارژ کامل مخزن ۳۷۵ سی سی حدود ۹۰ شلیک را خواهید داشت. 

این دقت با سرعت مناسب و دقیق بین ۲۳۵ تا ۲۴۰ متر بر ثانیه با  ساچمه JSB 13.43 گرین بدست آمده است. طبق نتایج بررسی های دیگر تیراندازان در ایالات متحده نیز با توجه به سری ساچمه ، دقت مناسب زیر ۲۴۰ متر بر ثانیه با ساچمه ۱۳ گرینی بدست آمده است. 

ارزیابی کلی

پیش از این بیشتر تفنگ هایی که برای کلاس هوی ورمینت استفاده شده اند ، مثل FWB800X  FT و اشتایر چالنج دارای لوله های ۱۲ خان بوده که با قدرتی بین ۲۰ تا ۲۴ ژول و ساچمه های ۱۳ گرین نتایج خوبی داشته اند. مشکل بزرگی که با لوله های ۱۳ گرینی وجود دارد ، ایجاد شلیک های فلای ناگهانی است. در تیراندازی با توماس و ساچمه ۱۳ گرین ، دقت بالاست و امتیاز ایندور ۲۵۰ به تکرار قابل دستیابی است. شخصا قصد مقایسه این تفنگ با دیگر مدل های پیشین ندارم ، اما با اطمینان نسبی می توان گفت که توماس یکی از بهترین های کلاس هوی ورمینت است. 

بنابر نتایج این بررسی ها عملکرد مطلوب و یکسان در دو کلاس لایت ورمینت و هوی ورمینت از توماس بدست نیامده است. به همین منظور برخی تیراندازان از دو مدل مجزا برای تیراندازی استفاده می کنند. االبته برخی تیراندازان در ایالات متحده و باشگاه های انجمن USABR ، امتیازات خوبی با لوله پلی گون در کلاس لایت ورمینت هم داشته اند. اما هیچ وقت به اندازه پایداری و دقت کلاس هوی ورمینت نبوده است. 

نمونه نتایج تیراندازی با توماس

تشکر ویژه ای از آقای محمدعلی وطن دوست و آقای بابک قاضی زاده دارم که اجازه دادند تا برای این بررسی از تفنگ ایشان استفاده کنم. همچنین تجربیات خود را در این زمینه در اختیار ما قرار دادند تا این نوشتار را تکمیل نماییم. مقاله حاضر در آینده با توجه به بررسی ها و نیز اطلاعات بعدی به روز رسانی خواهد شد. 

صادق قرنجیکی