این مقاله ترجمه بخشی از کتاب Rifle Accuracy با موضوع بادخوانی، نوشته تیرانداز افسانه ای بنچ رست، آقای Tony Boyer است. تونی بویر در بین تیراندازان به افسانه زنده بنچ رست (Benchrest living legend ) معروف است. او بیش از ۳۰ سال است که در تیراندازی بنچ رست فعالیت می کند و عنوان های قهرمانی متعددی در مسابقات انجمن های بنچ رست ایالات متحده و مسابقات قهرمانی جهان کسب نموده است. در این کتاب تجربیات ۳۰ ساله خود در خصوص تیراندازی بنچ رست ۱۰۰ ، ۲۰۰ و ۳۰۰ یارد را به تحریر درآورده است. گرچه خود او می گوید که این کتاب حاوی مطالبی فراتر از بنچ رست صرف بوده و می تواند برای تیراندازان علاقمند به تیراندازی دقیق نیز مفید باشد.
تونی بویر یک افسانه زنده در میان تیراندازان بنچ رست است. او برای چندین دهه با برترین تیراندازان جهان به رقابت پرداخته است و ۱۲ عنوان قهرمانی جهان را به دست آورده و ۱۱ بار عنوان تیرانداز سال بنچ رست ایالات متحده را به دست آورده است. تونی بویر عضو تالار مشاهیر بنچ رست ایالات متحده بوده و بیش از سایر تیراندازان امتیاز کسب نموده است.
بادخوانی و تحلیل عوامل محیطی از جمله موضوعاتی است که همیشه مورد توجه تیراندازان بخصوص بنچ رست بوده است. پیش از این در مقالات مختلفی نسبت به موضوع بادخوانی پرداختیم. با اینحال تجربیات در این حوزه می تواند برای ما تیراندازان بنچ رست بسیار مفید باشد. بخصوص وقتی این تجربیات از یک تیرانداز با تجربه مثل تونی بویر باشد ، پس با ما همراه باشید.
استفاده از پرچم های بادنما – مفاهیم پایه
استفاده از پرچم های بادنما – بخش دوم
استفاده از پرچم های بادنما – نصب و چیدمان بادنما
بادخوانی در بنچ رست ریم فایر
بادخوانی
نوشتن این فصل برایم از همه دشوارتر است، زیرا فقط اصول را می‌توان آموزش داد؛ و بسیاری از نکات را باید با تمرین و مشاهده فرا گرفت. همان‌طور که در قسمت تنظیمات پرچم بیان شد، برای درک اثرات باد، باید از پرچم بادنما استفاده کنید. اگر پرچم بادنما ندارید، بخرید؛ یا تا زمانی که بتوانید بادنما تهیه کنید، با تیرک و نوار نقشه‌برداری، چیزی شبیه به آن بسازید.
اگر بتوانید به نحوی، از بالا به مزرعة گندم نگاه کنید (مثلاً اگر روی کفی کامیون بایستید)، پیچیدگی جریان‌های باد را خواهید دید. در یک قسمت، می‌بینید باد از راست می‌وزد، درحالی‌که کمی بالاتر از آن، موجی دیگر از چپ می‌آید. ولی در قسمت کنار آن، گندم‌ها کاملاً راست و بی‌حرکت ایستاده‌اند. اتفاقات زیادی می‌افتد: جریان‌های موجی، ناگهانی، چرخشی، رو به بالا[۱]، رو به پایین[۲]، و هوای آرام. با نگریستن به مزرعة گندم خواهید فهمید که شکل جریان هوا بسیار پیچیده‌تر از آن است که تنها چند پرچمی که روبرویتان نصب شده است بتواند نشان دهد.
تمام چیزهای اطراف شما نوعی بادسنج هستند: ازجمله، حسی که باد بر بدنتان ایجاد می‌کند، چگونگی حرکت چمن‌ها، چگونگی پس و پیش شدن درختان و صدای چرخ‌های بادسنج هنگام سرعت گرفتن. اگر خوب دقت کنید، تعداد علائم هشداری که، از تغییرات وضعیت باد، پیش از وقوع آن‌ها، خبر می‌دهند، کم نیست؛ به‌طوری‌که، حتی فقط نشستن در میدان تیر و توجه کردن به چند پرچم بادنما ممکن است آموزنده‌تر از شلیک‌های پی‌در‌پی باشد. ممکن است اول ببینید بخشی از چمن‌ها شروع به حرکت می‌کنند، سپس نزدیک‌ترین بادنما به آن قسمت، همراه با باد به حرکت درمی‌آید، سپس بادنمای بعدی، و بعدی. شاید ابتدا ببینید یک پرچم بادنما می‌چرخد و می‌چرخد، که نشان جریان گردابی کوچک است. سپس، زمانی که این جریان از آن پرچم دور می‌شود، پرچم دیگری شروع به چرخش می‌کند. شاید ابتدا، نسیمی به صورتتان بخورد، و پس از چند ثانیه، در اولین پرچمِ نزدیک به شما خود را نشان دهد.
گاهی پیش می‌آید که یکی از رقبا در فاصله چند سکو آن‌طرف تر، احتمالاً به دلیل تغییر ناگهانی شرایط باد، غافل‌گیر می‌شود، و با صدای بلند فریاد می‌زند! که باعث می‌شود من نیز دست از شلیک بکشم؛ زیرا، همان تغییر وضعیت باد ممکن است تیراندازی من را هم خراب کند.
گستره دید در میدان تیراندازی
بسیاری از رقبا فقط به پرچم‌هایشان توجه می‌کنند. دید آن‌ها «تونلی» است، یعنی توجه آن‌ها به روبرو مانع از تشخیص اتفاقات اطرافشان می‌شود. پرچم‌ها تغییر وضعیت باد را بلافاصله نشان نمی‌دهند، زیرا هر چیزی، حتی یک تکه نوار نقشه‌برداری سبک هم، اینرسی دارد. چرخ‌های بادسنج کمی طول می‌کشد تا به حرکت بیفتند، و پس از آن هم، کمی زمان می‌بَرد تا متوقف شوند؛ تغییرات جهت باد نیز کمی طول می‌کشد تا در پرچم‌ها خود را نشان دهد؛ و خود انسان هم، حتی پس از دیدن تغییرات باد در پرچم‌ها، اندکی بعد عکس‌العمل نشان می‌دهد. اگر بتوانید تغییر وضعیت باد را، پیش از رسیدن آن به میدان تشخیص دهید، زمان بیشتری برای عکس‌العمل خواهید داشت. در این صورت، مثلاً ممکن است تغییرات بادی که به سمتتان می‌آید، پیش از رسیدن به شما، حکم سیگنال «شروع» شلیک را داشته باشد؛ یا برعکس، ممکن است با دیدن بعضی تغییرات باد از دور، متوجه شوید که باید کمی دست نگه دارید یا حتی به‌طورکلی تیراندازی را متوقف کنید.
اولین قدم در بادخوانی این است که بتوان بر گسترة وسیعی از میدان دید تمرکز کرد. دست‌یابی به این مهارت مستلزم تمرین فراوان است، به‌ویژه برای مسابقات که ترشح آدرنالین بالا است و می‌خواهید تمام تیرهایتان را هر چه سریع‌تر شلیک کنید. معمولاً به‌جای تمرکز بر تمام میدان، در نهایت تنها بر هدف و پرچم‌هایی که درست روبرویمان است تمرکز می‌کنیم. گاهی، علی‌رغم این‌که حرکت باد را تشخیص می‌دهیم، باز شلیک می‌کنیم، به این «امید» که شاید گلوله به هدف بخورد. ( دراین رابطه در مقاله بادخوانی در بنچ رست ریم فایر توضیحات بیشتری خواهید داشت)
بادخوانی زمان تمرین
هنگام تمرین، سه ردیف پرچم نصب کنید: یک ردیف در فاصلة حداقل ۵/۴ تا ۵/۵ متر از سمت راست، ردیف دیگر با همین فاصله در چپ، و ردیف سوم در امتداد هدف. اگر همراه با دوستانتان به میدان تیر بروید، نصب پرچم‌ها آسان‌تر خواهد بود. حتی بهتر است پرچم‌های هشدار را دورتر، مثلاً در فاصلة ۱۰ سکو از هر طرف، نصب کنید؛ زیرا هنگام تمرین، اگر پرچم‌های هشدار در فاصلة دور نصب شده باشند، گسترة تمرکزتان باز می‌شود. اگر خودتان را مجبور کنید که حین مسابقه، تمام میدان را ببینید، همین برتریِ اندک نسبت به رقبا ممکن است به برد شما منجر شود.
(توجه داشته باشید که این تمرین بادخوانی برای بالا بردن گسترده دید در میدان مسابقه است و در زمان مسابقه باید بادنماهای رقبا در اطراف خود را نیز در نظر بگیرید)
حالا باد چگونه حرکت گلوله را تغییر می‌دهد؟ جواب این سؤال تا حد زیادی به تنظیم لوله اسلحه بستگی دارد. اگر لوله اسلحه خوب تنظیم شده باشد، اثر باد را کم می‌کند. ( بارل تیونرها و …) عوامل دیگری مثل شکل و وزن گلوله هم دخیل هستند.
اثر باد در میدان تیراندازی
در این بخش، ابتدا اثر باد را در میدان تیری مشابه تصویر بالا به‌طورکلی توضیح می‌دهم. زمین مسطح است، مانعی در مسیر باد نیست که آن را تغییر دهد، و باد نیز در سمت موافق می‌وزد.
در چنین میدانی، بادی که از زاویة ساعت ۹ به ساعت ۳ می‌وزد، گلوله را به سمت راست و اندکی به پایین منحرف می‌کند. بادی که از زاویة ساعت ۳ به ساعت ۹ می‌وزد گلوله را به سمت چپ و کمی به بالا متمایل می‌کند. دلیل وجود مؤلفة عمودی در این بادهای ناهم‌سو[۱] این است که گلوله هنگام خروج از خان اسلحه در جهت عقربه‌های ساعت می‌چرخد؛ حرکتی تقریباً شبیه به حرکات «اسلایس[۲]» یا «هوک[۳]» توپ گلف، با این تفاوت که در صفحة دیگری رخ می‌دهد.
[۱] Crosswind: بادی که در امتداد حرکت گلوله، چه در جهت یا خلاف جهت آن، نیست. م.
[۲] Slice: نوعی حرکت نامطلوب توپ در بازی گلف، ناشی از ضربة نادرستِ بیش‌ازحد متمایل به راست.
[۳] Hook: نوعی حرکت قوس‌دار و نامطلوب توپ در بازی گلف، ناشی از زاویة نادرست چوب گلف در لحظة ضربه.
اجازه دهید در ادامة بحثِ «باد یک‌دست در میدان تیر»، اثر باد مخالف (Head wind) و موافق (Tail wind) را بررسی کنیم. افت گلوله در باد مخالف نسبت به هوای بی‌حرکت، بیشتر، و این افت در باد موافق، نسبت به هوای بی‌حرکت کمتر است. لطفاً توجه داشته باشید که از اصطلاح «خیز»-lift استفاده نکردم، زیرا نه در باد یک‌دستِ مخالف نه موافق، «خیز» ایجاد نمی‌شود. در هوای ساکن، گلوله‌ها در مسیر خود از دهانة لوله تا هدف، از میان مقداری هوا عبور می‌کنند. در باد مخالف، مقدار این هوا نسبت به مسیر حرکت گلوله بیشتر، و در باد موافق، کمتر است.
به بیان ساده می‌توان گفت، مساحتی از سطح گلوله که در برابر باد قرار می‌گیرد، در باد مخالف نسبت به باد ناهم‌سو کمتر است؛ بنابراین، انحراف کلی در باد مخالف کمتر از باد ناهم‌سو است. درنتیجه، مقداری که باد ناهم‌سو با سرعت ۱۶ کیلومتر بر ساعت گلوله را در راستای افقی منحرف می‌کند، بیشتر از مقداری است که باد مخالفی با همان سرعت، گلوله را در راستای عمودی منحرف می‌کند.
نمودار تاثیر انحراف گلوله در جهت های مختلف باد
از مثال‌های فوق در مورد باد یک‌دست می‌توان نتیجه گرفت که باد در هر جهتی که بوزد، معمولاً برآیندی از مؤلفه‌های عمودی و افقی است. نمودارهای زیر، انحراف گلوله را در بادهایی با سرعت یکسان، اما در جهت‌های مختلف نشان می‌دهند. پرچم‌های متناظر با هرکدام نیز از نمای بالا نشان داده شده است، تا تشخیص جهت باد راحت‌تر باشد.
استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
یک پاسخ
این مقاله باد خانی خیلی خفنه