در این مقاله نگاهی به امتیازدهی بنچ رست ۲۵ و ۵۰ متر بر اساس قوانین WRABF خواهیم داشت. در نگارش این مقاله سعی شده تا فرآیند امتیازدهی و قوانین آن برای بهره گیری تیراندازان در هر سطحی به صورت روان و ساده نوشته شود. جهت انتقال بهتر فرآیند امیتازدهی از تصاویر نمونه و توضیحات تکمیلی استفاده شده است. قوانین امتیازدهی فدراسیون جهانی بنچ رست ریم فایر و بادی به عنوان مرجع استفاده شده است.

نکته : در مواردی به شماره و بخش مورد نظر در قوانین امتیازدهی WRABF اشاره و یا توضیحاتی داده شده است.

کارت هدف امتیازی بنچ رست (سیبل بنچ رست) 

تیراندازی بنچ رست تفنگ بادی و ریم فایر در فاصله ۲۵ متر و ۵۰ متر انجام می شود. کارت هدف بنچ رست در هر دو فاصله ۲۵ و ۵۰ متر، شامل ۲۵ هدف امتیازی بوده و هر کدام از این اهداف شامل پنج حلقه حول حلقه مرکزی (Bull) هستند. حلقه مرکزی، امتیاز ۱۰ داشته و هر کدام از حلقه های بعدی تا حلقه ششم یک امتیاز کمتر دارند. هر هدف در داخل یک دیاگرام (کارد مربع شکل) شکل قرار می گیرد. حلقه امتیاز ۶ برای هدف گیری بهتر (کمک به دید) به رنگ سیاه و متمایز با اهداف دیگر است. سایر حلقه ها به رنگ سفید هستند و خطوط سیاه حلقه ها، آنها را از هم جدا می کند. قطر حلقه ۱۰ مرکزی دو میلیمتر است. برای کسب امتیاز ۱۰X ، این حلقه باید به صورت کامل محو شود.

در دو انتهای اهداف امتیازی، یک هدف قلق ( سایتر) قرار دارد که می توان به صورت نامحدود به آن شلیک کرد. (این اهداف فاقد جعبه یا دیاگرام مانند اهداف امتیازی هستند. (در برخی چاپ ها علاوع بر اهداف قلق کارت استاندارد، هدف های قلق دیگری نیز اضافه می شود). سیبل بنچ رست در اندازه کاغذ A3 چاپ می شود. (طبق قوانین برای چاپ از فایل رسمی WRABF و حداقل کاغذ ۱۶۰ گرمی A3 استفاده می شود. اما کاغذ ۳۰۰ گرمی مطلوب تر می باشد)

اهداف امتیازی در شکل زیر با یک خط قرمز فرضی از شماره ۱ تا ۲۵۵ بر روی کارت هدف مشخص شده است. به این اهداف با هر ترتیبی می تون شلیک کرد ولی تنها یک شلیک برای هر هدف مجاز است. در واقع زمانی که هدف امتیازدهی شد تنها باید ۲۵ شلیک در بخش اهداف امتیازی وجود داشته باشد. هر شلیک بیشتر از ۲۵ شلیک مجاز شامل یک امتیاز جریمه خواهد بود. بیشترین امتیاز قابل دستیابی در هر هدف ۱۰X و در یک کارت هدف ۲۵۰-۲۵X است.

دانلود کارت هدف رسمی بنچ رست ۲۵ متر

امتیاز ۱۰ زمانی به دست می آید که حفره شلیک، خط حلقه ده را لمس کرده باشد. در صورت استفاده از گیج و برخورد لبه بخش فلنج گیج با حلقه ده ، امتیاز به تیرانداز داده می شود. گیج مورد استفاده در تیراندازی بنچ رست، کالیبر ۲۲. است. در شکل زیر امتیاز ۱۰ کسب شده است ( حلقه امتیازی ۱۰ به صورت کامل لمس شده)

کالیبر های مورد استفاده در بنچ رست بادی به صورت معمول کوچک تر از کالیبر ۲۲. هستند. بنابراین ممکن است در یک شلیک مشکوک حفره محل شلیک حلقه امتیازی ۱۰ را لمس نکرده باشد. برای امتیازدهی کالیبر ۱۷۷. (۴.۵ میلیمتر) از گیج امتیازدهی استفاده می کنیم. به تصاویر زیر دقت کنید:

در شکل یک، ظاهراً حلقه امتیازی ده لمس نشده و قاعدتا امتیاز ۹ است، اما در شکل دوم شما می توانید ببینید که حلقه امتیازی ده پس از گیج زدن هدف، لمس شده است و در واقع امتیاز ۱۰ است. توجه کنید که این تصاویر در فاصله نزدیکی گرفته شده است، حفره شلیک ها و اندازه حلقه ها در اندازه واقعی کوچک تر هستند.

امتیاز  ۱۰X زمانی کسب می شود که حفره شلیک گیج زده شده، حلقه امتیاز ده را محو کرده یا هم پوشانی کاملی داشته باشد. زمانی که از یک گیج با ذره بین استفاده می کنید و به صورت مشخص هیچ بخشی از حلقه امتیاز ۱۰ دیده نشود شما یک امتیاز ۱۰X کسب کرده اید. امتیازات X برای شکست تساوی استفاده می شوند. زمانی که دو یا چند تیرانداز در پایان امتیازدهی ، دارای امتیاز یکسانی باشند با بررسی تعداد X ها ، نفر برتر مشخص می شود. تیراندازی که یبشترین X را کسب کرده باشد برنده است. در تصویر زیر امتیاز ۱۰X کسب شده است.

در کارت هدف بنچ رست ، بخشی مربوط به ثبت نتایج امتیازدهی است که داوران امتیازدهی باید از این بخش برای ثبت نتایج هدف استفاده کنند. در دیاگرام خود هدف می توان امتیاز آن هدف را ثبت نمود و در صورتی که آن هدف گیج خورده باشد با درج حرف P در جعبه هدف مورد نظر آن را مشخص می کنیم. سایر اطلاعات در بخش مربوط در سمت چپ کارت هدف درج می شود.

قوانین امتیازدهی WRABF

این بخش از قوانین فدراسیون جهانی بنچ رست ریم فایر و بادی WRABF بخش C.8 می باشد. 

امتیازدهی Best Edge

برای امتیازدهی کارت هدف در بنچ رست تفنگ بادی از Best Edge استفاده می شود. بدین معنی که اگر حفره شلیک ، حلقه امتیازی بالاتر را لمس کند ، امتیاز حلقه بالاتر به تیرانداز تعلق می گیرد.  اگر حلقه امتیاز ۱۰ توسط شلیک تیرانداز به صورت کامل محو شود ، امتیاز ۱۰X ثبت می شود. به شلیکی که داخل جعبه امتیازی برخورد کند ولی بزرگترین حلقه (حلقه امتیازی ۵ ) را لمس نکرده باشد تنها امتیاز ۴ تعلق می گیرد. فقط ۲۵ شلیک به اهداف امتیازی مجاز است ، بیشترین امتیاز در یک کارت هدف ۲۵۰۰ و ۲۵X است.

جعبه امتیازی Scoring Box

همه شلیک هایی که داخل جعبه امتیازی  باشند و یا خط آن را لمس کنند ، امتیاز ۴ برای آنها ثبت می شود.

گیج امتیازدهی  Scoring Plugs

همه شلیک هایی که با چشم غیر مسلح قابل امتیازدهی نباشند ، بوسیله گیج استاندارد کالیبر ۲۲٫ ارزیابی و امتیازدهی می شوند. هدف هایی که با گیج امتیازدهی می شوند با حرف “P” مشخص می گردند و قابل اعتراض نمی باشند. کارت هدف هایی که در محل شلیک ها پارگی داشته و یا مخدوش باشند ، امتیازدهی نمی شوند. برای امتیازدهی ریم فایر و تفنگ بادی از گیج کالیبر ۲۲٫ استفاده می شود.

چند شلیک در یک هدف  Multiple Shots on Targets

اگر دو یا بیشتر از یک شلیک مجاز به هدف انجام شده باشد ، تنها پایین ترین امتیاز مورد محاسبه قرار می گیرد و یک امتیاز منفی به عنوان جریمه برای هر شلیک بیشتر از ۲۵ شلیک مجاز ثبت می شود.

شلیک های بین اهداف Shots between target blocks

زمانی که محل حفره شلیک بین دو جعبه هدف باشد ، حفره شلیک بوسیله Gauge ارزیابی شده و نزدیک ترین جعبه هدف به حفره شلیک به عنوان هدف شلیک شده در نظر گرفته می شود.

خطای شلیک اول First Shot error

اگر اولین شلیک به صورت غیر عمدی به یکی از جعبه های اهداف امتیازی برخورد کند ، باید قبل از شلیک دوم به مسئول میدان اطلاع داده شود. مسئول میدان باید هدف را به صورت بصری بررسی کرده و در صورت تأیید ، یادداشتی بر روی هدف می نویسد (جهت اطلاع و آگاهی داوران امتیازدهی). این شلیک شامل جریمه ای نمی شود. این موضوع تنها یک بار در هر مسابقه مجاز است.

اولین امتیاز از دست رفته First Miss

همه اهداف باید برای FM امتیازدهی شوند. داور امتیازدهی ، جعبه اهدف را از شماره یک به ترتیب بررسی و اولین هدفی که امتیاز ۱۰ را از دست داده باشد به عنوان FM ثبت می کند.

اگر اهداف از شماره ۱ تا ۲۵ امتیاز ۱۰۰ ثبت شده باشد (۲۵۰۰ امتیاز کامل) ، اهداف دوباره از شماره یک برای X بررسی و اولین جعبه هدفی که امتیاز X  نباشد به عنوان FM ثبت می شود.

اگر هنوز هم تساوی وجود داشت (۲۵۰-۲۵X) ، دوباره اهداف از شماره یک بررسی و اولین هدفی که امتیاز ۱۰X آن بوسیله پلاگر Gauge ثبت شده (درج حرف P در جعبه هدف) به عنوان FM ثبت می شود ( ثبت FM باید در محل ثبت امتیاز بر روی کارت هدف انجام شود و نباید در جعبه اهداف ثبت شوند).

چاپ نتایج

پس از آنکه نتایج همه اهداف یک کلاس ( دسته بندی) ثبت شدند ، نتایج اولیه چاپ می شود. داور امتیازی این نتایج را بررسی و در صورت وجود خطایی ، آنها را اصلاح می نماید. سپس نتایج را برای وجود امتیاز تساوی و عدم شکست تساوی بررسی می کند. در صورت بودن تساوی ، امتیازده آن را مشخص می کند و به کمیته اعتراض برای انجام فرآیند شکست تساوی اطلاع می دهد. سپس نتایج اولیه همراه با اهداف امتیازدهی شده در محل درج اعلان مسابقه در معرض دید شرکت کنندگان قرار می گیرد.

امتیازدهی الکترونیکی

هر جا از امتیازدهی الکترونیکی استفاده شود ، مدیر مسابقه اطمینان می دهد در صورت لزوم و مقتضیات از قوانین استفاده می شود و مخالفتی با هرگونه حق اعتراض ، امتیازدهی دستی (استفاده ازگیج) و … نخواهد بود.

توضیح : از سال ۲۰۱۵ در مسابقات WRABF از سیستم امتیازدهی True Score استفاده می شود. در فرآیند امتیازدهی و در زمان اعتراض و بررسی اهداف مذکور از گیج امتیازدهی به صورت دستی استفاده می شود. این فدراسیون در حال توسعه برنامه امتیازدهی true score برای استفاده از گیج الکترونیکی اهداف اعتراض شده است. بدیهی است با تغییر قوانین ، موارد جدید ملاک امتیازدهی خواهد بود.

تساوی در امتیازدهی بنچ رست : فرآیند کار کمیته اعتراض

امیتاز مساوی ( در یک کارت هدف ) :

امتیاز مساوی به وسیله امتیاز ، سپس تعداد X و در نهایت با استفاده از امتیاز FM شکسته می شود.

تساوی در مجموع امتیاز سه کارت هدف :

زمانی که مجموع امتیاز یک یا چند تیرانداز در یک کلاس (دسته بندی امتیازی) تساوی وجود داشت ، به وسیله مقایسه امتیاز در کارت اول این تساوی شکسته خواهد شد. امتیاز بالاتر برنده است و اگر هنوز تساوی وجود داشت ، امیتاز کارت دوم مقایسه می شود. اگر همچنان تساوی باقی مانده بود با مقایسه امتیاز کارت سوم این تساوی شکسته می شود.

تساوی در امتیاز تیمی

اگر در امتیاز و تعداد X های نتایج تیمی ، تساوی وجود داشت این تساوی بوسیله مقایسه امتیاز کارت اول تیرانداز برتر هر تیم ( تیراندازی که بالاترین امتیاز را در آن تیم داشته باشد) شکسته می شود. امتیاز بالاتر برنده است و اگر هنوز تساوی وجود داشت کارت دوم بررسی می شود و اگر باز تساوی وجود داشت کارت هدف سوم برای شکست تساوی و مشخص شدن نفر برتر بررسی می گردد. اگر بعد از این مرحله همچنان تساوی برقرار بود ، کارت اول تیرانداز دوم تیم ها به ترتیب قبلی بررسی می شود تا برنده مشخص شود.

نکته : برای شکست تساوی امتیاز تیمی نیز ، اول امتیاز و بعد تعداد X ها مقایسه می شود. اگر همچنان تساوی باقی بود برای مشخص شدن برنده از FM استفاده می شود.

گیج امتیازدهی :

برای امتیازدهی شلیک های مشکوک از وسیله ای به نام گیج استفاده می شود. در رشته های مختلف تیراندازی ، گیج های متفاوتی بکار گرفته می شود که در تیراندازی بنچ رست ریم فایر و بادی این گیج اندازه ۲۲۴. اینچ می باشد (۵.۶ میلیمتر). در تصویر زیر می توانید اندازهای مورد استفاده در گیج ۲۲۴. بنچ رست و شکل معمول آن را ببینید. گیج ها می توانند دارای یک ذره بین و یا بدون آن باشند. می توان از ذره بین های بزرگ تر خارجی برای بررسی شلیک های مشکوک تر استفاده کرد. فلنج در ساختمان گیج مهمترین بخش آن بوده و معیار اندازه کالیبر این قسمت می باشد. برخی گیج ها در بخش دسته خود دارای فنر می باشند که بکارگیری آن را آسان تر می کند.

نمونه ای از گیج امتیازدهی ۲۲۴. در مسابقات کاپ جهانی ۲۰۱۷ اسلونی و مسابقات انجمن تیراندازان بنچ رست ایران :

نمونه هایی از ذره بین های مورد  استفاده برای امتیازدهی با گیج :

اسکورینگ بورد برای امتیازدهی دقیق

برای استفاده از گیج امتیازدهی لازم است که کارت هدف به صورت مستقیم و مناسب بروی صفحه ای قرار بگیرد. اسکورینگ بورد وسیله مناسبی است برای استفاده از گیج امتیازی و افزایش دقت کار است. نمونه هایی از اسکورینگ بورد های مورد استفادده در بنچ رست :

گرداوری ، ترجمه و ویرایش :  صادق قرنجیکی

منبع : قوانین رسمی WRABF