تیراندازی بنچ رست تفنگ بادی از زمان آغاز تاکنون، مراحل رشد و ترقی زیادی داشته است. در سال های پایانی قرن بیستم همزمان با رشد تکنولوژی و صنعت تفنگ های PCP، دیسیپلین تیراندازی بنچ رست بادی نیز توسط تیراندازان در کشورهایی مانند ایالات متحده امریکا، انگلستان، ایتالیا، آفریقای جنوبی و استرالیا در کنار دیسیپلین های ریم فایر و سنترفایر ( خفیف و گلوله زنی) توسعه داده شد. در این مقاله به بررسی پتانسیل های کلاس جدید بنچ رست 50 متر در سطح کلان ملی می پردازیم.
روند رشد کلاس های جدید بنچ رست
با برگزاری رویدادهای جهانی و ایجاد فدراسیون جهانی بنچ رست ریم فایر و بادی WRABF در سال های 2007 تا 2009 ، مسابقات بنچ رست بادی ابتدا تنها شامل فواصل 25 متر در دو کلاس لایت و هوی رایفل بود. همانند نوآوریهای زیادی که در ایالات متحده در تیراندازی اتفاق افتاد، تورنمنت تیراندازی اکستریم بنچ رست که شامل مسابقات 25 ، 50 و 75 یارد در سال های 2011 تا 2013 بود، زمینه ساز تحولاتی در بنچ رست بادی شد. انجمن بنچ رست ایالات متحده USARB نیز کلاس 50 یارد بادی را در سال های 2011 تا 2017 توسعه داد. این روند با توسعه روزافزون صنعت تفنگ های بادی PCP و افزایش دقت این تفنگ ها در فواصلی مانند 50متر همراه بودند.
بنچ رست 50 متر آنلیمیتد در مسابقات جهانی
فدراسیون جهانی بنچ رست ریم فایر و بادی WRABF تا سال 2019 همچنان فقط شامل دو کلاس لایت و هوی رایفل 25 متر بود، در سال 2018 درخواست هایی از طرف کشورهای عضو این فدراسیون مثل آفریقای جنوبی و ایران برای توسعه ی کلاس های جدید بنچ رست بادی انجام شد. این کلاس تحت عنوان 50متر آنلیمیتد معرفی شد که در مجمع عمومی 2019 فدراسیون جهانی، این درخواست توسط نمایندگان کشورهای عضو، تصویب و جهت اجرا و تدوین قوانین به کمیته ی اجرایی WRABF ارایه گردید. با شروع پاندمی کرونا و لغو مسابقات ورزشی، این موضوع تا سال 2022 به تعویق افتاده و در این مدت طرح های زیادی برای قوانین این رشته ارایه شد. در نهایت حدود 8 ماه قبل از مسابقات قهرمانی جهان 2023 ، قوانین این کلاس مورد تصویب اعضای فدراسیون قرار گرفته و به عنوان یکی از مواد مسابقات بنچ رست در مسابقات قهرمانی جهان 2023 قرار گرفت.
از سال 2019 و با تصویب و تأیید بنچ رست 50متر بادی، در ایران نیز این کلاس از بنچ رست تفنگ بادی در بین تیراندازان این رشته، جایگاه ویژه ای پیدا کرده و مخاطبین زیادی را جذب نموده است. با توجه به اینکه در این کلاس از بنچ رست، محدودیت هایی مانند سرعت دهانه و وزن کلاس های لایت و هوی 25متر، برداشته شده است، امکان حضور طیف بیشتری از تیراندازان با تفنگ های بادی PCP مختلفی را امکانپذیر ساخته است. پتانسیلی که با شرایط موجود در ایران باید مورد توجه و بررسی بیشتری قرار گیرد.
به دنبال ایجاد تغییرات در بنچ رست بادی فدراسیون جهانی WRABF ، مسابقات 75 و 100 متر نیز به زیرمجموعه ی کلاس آنلیمیتد اضافه شد. هم اکنون قوانین بنچ رست 75 و 100 متر به عنوان ضمیمه قوانین مسابقات بنچ رست تصویب و سیبل های اختصاصی آن نیز توسط WRABF طراحی و منتشر شده است.
پتانسیل های بنچ رست 50 متر آنلیمیتد
رشد و توسعه ی رشته های تیراندازی مانند بسیاری از ورزشهای دیگر، به توسعه ی زیرساخت های مورد نیاز وابسته است. با توجه به شرایط اقلیمی و نیز شرایط جغرافیایی کشورمان، ایجاد میدان های تیراندازی بنچ رست 25 و 50 متر نسبت به ساخت و آماده سازی سایر میادین مثل 100متر، قابلیت اجرایی آسان تری دارد. با توجه به ورود و در دسترس قرار گرفتن تعدادی زیادی تفنگ PCP در بازار داخلی در طول بیش از یک دهه و عدم جهت دهی مناسب به این جریان، ایجاب می نماید که این پتانسیل در سمت و سوی مناسبی جهت دهی شود. یکی از این فرصت ها، توسعه ی تیراندازی بنچ رست است. ورزشی که امکان حضور تیرانداز از هر سن و سالی فارغ از جنسیت و توان جسمی را دارد. این موضوع توسط انجمن بنچ رست مورد توجه قرار گرفته و سعی گردید تا در تقویم رقابت های سالانه، بنچ رست 50 متر بیشتر از سایر کلاس ها مورد توجه قرار گیرد. همچنین در توسعه میادین جدید و معرفی این کلاس از طریق نمایندگان و تیراندازان علاقمند در مناطق مختلف کشور، فعالیت زیادی انجام که منجر به ساخت میادین تیراندازی بنچ رست شده است.
تفنگ های بادی PCP و نگاه کلان به پتانسیل های ورزشی آنها
بعد از بیش از یک دهه بی توجهی و نادیده گرفتن تفنگ های بادی PCP از سوی مراجع و نهادهای ذیربط که علیرغم ورود به بازار داخلی و در دسترس بودن برای همگان، در طرح اصلاح قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز، قوانینی نیز در خصوص تفنگ های بادی PCP در مجلس شورای اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب گردید.
فارغ از اینکه این قوانین و تعاریف توسط چه کسانی و با چه سطح از کارشناسی و در نظر گرفتن پتانسیل تفنگ های بادی PCP، تهیه و ارایه شده است. اما به نظر نهادهای مربوطه بخصوص آنهایی که ارتباط مستقیم با ورزش تیراندازی دارند، باید به پتانسیل تیراندازی بنچ رست بخصوص کلاس بنچ رست 50 متر آنلیمیتد توجه بیشتری نمایند. این موضوع نیازمند پذیرش تیراندازی بنچ رست بادی به عنوان یکی از رشته های تیراندازی فعال و رو به رشد در سطح جهانی در ایران است که متاسفانه تاکنون با مشکلات توسعه ای در سطح کلان و ملی همراه بوده است.
کلیه فعالیت ها و توسعه ی بنچ رست با فعالیت های غیرانتفاعی انجمن های بنچ رست در طول یک دهه ی گذشته، حمایت های داوطلبانه ی هیأت های تیراندازی استانی که محدود به چند استان مانند گلستان، خوزستان، فارس، بوشهر، تهران و البرز، صورت گرفته است. در حال حاضر، ایران عضو پیشرو در بنچ رست 50متر کلاس آنلیمیتد و در بین کشورهای عضو فدراسیون جهانی بنچ رست ریم فایر و بادی است. توان مهارتی و علمی تیراندازان ایرانی در سطح بالایی قرار دارد و پتانسیل مدال آوری این کلاس نیز به همین واسطه برای کشور مهم خواهد بود.
تیم تیراندازان ایرانی شرکت کننده در مسابقات قهرمانی جهان 2023 با میزبانی جمهوری چک موفق به کسب عناوین انفرادی دومی و سومی جهان و مدال طلای تیمی جهان در کلاس لایت رایفل 25 متر و همچنین نایب قهرمانی جهان در کلاس 50متر آنلیمیتد گردید. این موفقیت بزرگ در حالی بدست آمد که تیم ایران، مجوز لازم جهت خروج تفنگ های بادی شخصی اعضای تیم صادر نشده و در این رقابت ها، با تفنگ های امانی و اجاره ای به رقابت با تیراندازان کشورهای دیگر پرداخته و موفق به کسب مدال های جهانی و اهتزاز پرچم ایران عزیز شدند. امیدواریم که نهادها و مسئولین ذیربط توجه لازم به این پتانسیل بزرگ تیراندازی در سطح کشور برای جهت دهی ورزشی و جلوگیری از آسیب های اجتماعی و حفاظت از محیط زیست داشته باشند.
صادق قرنجیکی
انجمن تیراندازی بنچ رست