تیراندازی بنچ رست از زمانی که به عنوان یک ورزش شناخته شده، تاریخی طولانی دارد که شامل تجربیات زیادی در زمینه توسعه ی تجهیزات این رشته نیز می باشد. همانند دیگر ورزشها، تجهیزات مورد استفاده در تیراندازی بنچ رست نیز در طول دهه های گذشته، توسعه و پیشرفت داشته اند. یکی از این تجهیزات، رست بنچ رست است. پایه هایی خاص برای قرار دادن تفنگ بر روی آن و میز جهت تیراندازی دقیق که از مدل های بسیار ساده در ۷۰ سال قبل به رست هایی با امکانات و مدل های مختلف در رقابت های امروزی تغییر داشته اند. در این مقاله به بررسی رست بنچ رست و اهمیت آن در تیراندازی دقیق و بررسی مدل های متداول در مسابقات بنچ رست خواهیم داشت.

رست ها و قرار دادن تفنگ بر روی آنها در تیراندزای بنچ رست بسیار مهم است. یک شلیک دقیق علاوه بر فاکتورهای مهارت فردی و عملکرد سلاح، به رست مورد استفاده ی ما، چیدمان رست ها و قرار دادن درست تفنگ بر روی آن مربوط می شود. انتخاب درست رست بنچ رست برای رسیدن به دقت مناسب و کاهش خطاهای نصب تجهیزات از اهمیت زیادی برخوردار است. تیراندازان باید با آگاهی و بر حسب دسترسی به مدل ها و براساس بودجه ی خود بهترین انتخاب را انجام دهند.

اهمیت رست بنچ رست و ارتباط آن با قرار گیری قنداق تفنگ

تفنگ‌های اختصاصی بنچ رست دارای قنداق های ویژه و مشخصی هستند. تفنگ هایی با قنداق ویژه بنچ رست بر روی کیسه شن ها قرار گرفته و تیراندازی انجام می شود. این نوع قنداق ها به صورتی ساخته می شوند که تفنگ بر روی رست با ثبات و پایداری قرار گیرد. قنداق تفنگ باید در دو بخش جلویی (بچه قنداق) و بخش انتهایی قنداق بر روی کیسه شن ها قرار گیرد.

در تیراندازی بنچ رست بخصوص رشته ی سنترفایر و ریم فایر، بسیاری از تیراندازان به روش Free Recoil «لگد آزاد[۱]» تیراندازی می‌کنند. در این روش به جز انگشتی که روی ماشه است، تیرانداز تفنگ را لمس نمی‌کند. فقط کیسه های شن رست جلویی و عقبی، تفنگ را حمایت می‌کنند. تیرانداز به تفنگ اجازه می‌دهد که آزادانه به سمت عقب حرکت کند تا حرکت تفنگ حاصل از عقب نشینی تا جای ممکن با ثبات و مستقیم انجام شود. در تفنگ های بادی نیز عقب نشینی خفیفی وجود دارد که می تواند بر روی دقت و محل برخورد ساچمه موثر باشد. استفاده از روش تیراندازی Free Recoil در تفنگ هایی با قنداق مناسب برای بنچ رست موثر خواهد بود.

مدل های متداول رست بنچ رست در مسابقات

امروزه، رست های بسیار با کیفیت و ویژه ی بنچ رست در مسابقات استفاه می شوند. اکثر این مدل ها از نظر شکل و ساختمان و نوع عملکرد از رست های ارزان قیمت و عمومی تیراندازی قابل تشخیص هستند. رست های مورد استفاده به صورت کلی دارای دو نوع سیستم حرکتی متفاوت هستند. دسته اول مدل هایی هستند که از ویل و پیچ و تسمه برای حرکت محورهای عمودی و افقی استفاده می کنند. مدل های مختلف رست های Cicognani ، راندولف و JJ از این نوع هستند. تصویر چند مدل رست با این نوع سیستم را می بینید :

دسته ی بعدی، مدل هایی هستند که از سیستم کواکسیال استفاده می کنند. رست های برند SEB  محبوب ترین و متداول ترین رست ها بین تیراندازان بنچ رست است. برندهای Alberto Lenzi ایتالیا و مدل Farley و رست های جدیدی مثل ME و رست Nota از سیستم های مشابه با تفاوت هایی اما در قالب سیستم حرکتی جویستیک قرار می گیرند. در تصاویر زیر می توانید این نوع رست بنچ رست را مشاهده کنید :

در مقاله ای دیگر، مدل های متداول رست بنچ رست را معرفی و بررسی خواهیم کرد.

بخش های مختلف رست بنچ رست 

در این بخش به توضیح اجزای مختلف یک رست با سیستم ویل و پیچی می پردازیم.البته این توضیحات برای رست های کوآکسیال نیز صادق بوده تنها بخش های حرکتی رست متفائوت هستند. بررسی مجزای رست های کوآکسیال مثل SEB را در آینده خواهیم داشت.

 رست بنچ رست دارای پیچ ها و اجزای قابل تنظیمی است که آشنایی با کاربرد آنها برای استفاده بهتر و چیدمان درست رست مهم است. از رست JJ برای توضیح این اجزا استفاده می کنیم (تصویر پایین).

ترمز جلویی (Front Stop) :

استفاده از ترمز جلویی باعث می شود که انتهای بخش جلویی قنداق از یک نقطۀ مشخص عبور نکند. این بخش از رست معمولا قابلیت تنظیم برای قنداق هایی با طول متفاوت دارد. یک میله گونیا نیز به آن متصل هست تا بعد از هر شلیک از محل درست قرار گیری قنداق مطمئن شوید.

پیچ‌های تنظیم تراز (Leveling adjustment screws) :

پیچ‌های تنظیم برای اطمینان بیشتر نوک تیزی دارند تا رست روی میز حرکت نکند.زمان قرار دادن رست روی میزها با استفاده از این پیچ ها می توان رست را تراز کرد. برای تراز کردن از تراز روی رست یا تراز های خارجی استفاده کنید. هنگامی که تراز رست انجام شد، قفل این پیچ‌ها سفت می‌شوند تا موقعیت تراز را حفظ کنند.

پیچ تنظیم حرکت افقی ( Windage adjustment ) :

این پیچ تنظیم به صورت فنر فشرده است و به سر رست امکان می‌دهد که به چپ یا راست حرکت کند. با عنوان تنظیم کننده افقی به آن اشاره خواهیم داشت. زمان چیدن تفنگ و هم محور کرد مرکز و لوله تفنگ با مسیر هدف، این صفحه را باید در حالت مرکز قرار دهید. اینکار برای داشتن دامنه حرکتی به سمت ها لازم است. در رست های کوآکسیال، حرکت سر رست در محورهای عمودی و افقی بوسیله ی یک دسته مخصوص انجام می شود و تنش کمتری بروی رست وجود دارد.

چرخ تنظیم ارتفاع Height adjustment wheel :

چرخاندن چرخ تنظیم ارتفاع به هرکدام از جهت‌ها، سر رست را پایین یا بالا می‌برد. از این تنظیم برای انجام تنظیم‌ ارتفاع بزرگ ( در زمان جابجایی از ردیفی به ردیف دیگر یا از بالا به پایین هدف یا بالعکس ) استفاده می‌شود. در رست های کوآکسیال مثل SEB ، برای تنظیم کلی ارتفاع و هم تراز شدن با محل تارگت ها، از پیچ های مخصوصی استفاده می شود.

پیچ قفل کردن ارتفاع (Height lock screw):

این پیچ قفل کننده، بعد از اینکه ارتفاع توسط چرخ تنظیم ارتفاع تنظیم شد، میلۀ مرکزی رست را در موقعیت قفل می‌کند. پس از هر تغییر در تنظیم ارتفاع و برای پرهیز از خطاهای شلیک، شافت یا میله مرکزی را در جای خود قفل کنید.

پیچ تنظیم سریع ارتفاع( Speed screw ) :

این پیچ امکان تنظیمهای کوچک و ظریف در ارتفاع (حرکت عمودی) را فراهم می‌کند. تنظیم کردن پیچ سرعت، تضمین می‌کند که  این پیچ موقعیت خود را بعد از تنظیم حفظ می‌کند و از همین رو مهرۀ قفل کردن ندارد. توجه کنید که هنگام تنظیم وضعیت رست روی میز، پیچ سرعت باید درحالت میانی(متوسط دامنه حرکتی) قرار داشته باشد. با اینکار می توانید امکان استفاده از حداکثر دامنه حرکتی بدون شیب برداشتن رست را داشته باشید.

کیسۀ شن جلویی(Front sand bag):

کیسۀ شن جلویی ، قنداق را بر روی رست در جای خود ثابت نگه می‌دارد.

مهره‌های محکم کردن کناره‌های کیسۀ شن (Sandbag side securing nuts):

این مهره‌ها کناره‌های کیسۀ شن را به قنداق فشار می‌دهند تا به طور محکم و برابر اندازه شود. این مهره معمولاً بر روی اکثر رست ها به یک شکل مشخص و شبیه به هم هستند.

کیسه شن (Rear Bag)

کیسه شن عقبی برای قرار گیری بخش انتهایی قنداق استفاده می شود. این کیسه شن ها در انواع مختلف چرمی یا پارچه ای یا ترکیبی از این دو ساخته می شوند. کیسه شن عقبی دارای دو گوش (به صورت V شکل) است که اصطلاحاً به آنها بانی ایرز Bunny ears گفته می شود. پایین بخش انتهایی قنداق در بین آنها قرار گرفته و باعث پایداری قنداق و حرکت مستقیم و رو به عقب در زمان شلیک و عقب نشینی تفنگ می شود.

کیسه شن عقبی نیز به وسیله شن پر شده و نباید خیلی شل یا خیلی سفت باشد. این کیسه ها معمولا دارای یک بخش با ضخامت بیشتر در بخش پایینی آن هستند که باعث قرارگیری پایدار و با ثبات آن بروی کف میز می شود. همچنین در کیسه های جدید در بخش گوش ها از پارچه های مخصوص و ویژه ای استفاده می شود که حرکت قنداق بر روی آن تسهیل می شود. اما برخی تیراندازان همچنان ترجیح می دهند از مدل هایی با حنس چرم استفاده کنند و برای تسهیل حرکت قنداق از پودرها هایی به شیوه ی مرسوم و قدیمی استفاده کنند.

برای اطلاعات بیشتر می توانید مقاله ی پر کردن کیسه شن بنچ رست را مطالعه نمایید.

مشکلاتی که یک رست بنچ رست می تواند داشته باشد!

در این مقاله، بخش های مختلف یک رست با سیستم پیچ  و فنر را توضیح دادیم. رست JJ یکی از بهترین رست ها با این نوع سیستم حرکتی است. اما در بخشهایی نیز با مدل های جدیدتر مانند رست های جویستیک مثل SEB مشترک هستند. در ادامه برخی مشکلات و تنظیمات رست که منجر به ایجاد خطا در تیراندازی می شوند را بیان می کنیم.

شل بودن و حرکت چرخشی رست جلو

اگر بخش بالایی رست جلویی – سر رست- شل باشد (اصطلاحا لنگ بندازد)، خطای افقی یا عمودی در محل برخورد (POI) ایجاد می شود. متأسفانه بیشتر رست ها حتی اگر آنها را تا جای ممکن هم محکم ببندید، حرکت و لقی دارند. این مشکل می‌تواند به شلیک‌های خطایی منجر شود که دلیل آنها قابل توضیح نیست. متغیر دیگر بخش تنظیم افقی رست هاست. این بخش به جای اینکه حرکتی افقی داشته باشد، به صورت چرخشی حرکت می‌کند و باعث می شود که محل قرارگیری مرکز رتیکل دوربین، بر روی هدف تغییر پیدا کند. { اکثر رست های با کیفیت امروزی این ضعف را به حداقل و گاها به صفر رسانده اند} این مشکل در سیستم های کواکسیال به ندرت دیده می شود ( به علت تفاوت سیستم حرکتی سر رست).

زاویۀ قرارگیری تفنگ و تراز بودن آن

اگر تفنگ تراز نباشد و از سمت لوله ( یا بخش جلویی قنداق) به سمت زمین زاویه داشته باشد، لگد تفنگ از سمت انتهای قنداق به بالا هدایت شده و باعث ایجاد خطای عمودی در محل برخورد پرتابه می شود (تغییر محل برخورد در محور عمودی). برای رسیدن به تراز و یا رفع آن ممکن است چندین کیسه شن را امتحان کنید تا به تراز دلخواه خود برسید.

تنش کیسه شن جلویی

اگر کیسه ی شن جلویی، بخش جلویی قنداق {بچه قنداق} را بیش از حد محکم گرفته باشد، می‌تواند باعث تغییر محل برخورد پرتابه در جهت عمودی شود. تفنگ شما باید به طور مساوی و نرم، بر روی کیسه‌های شن حرکت کند و وقتی که تفنگ را با دست به سمت عقب می‌کشید نباید تنش و گیر داشته باشد. زمان چیدن تفگ بر روی رست ها، پیچ های نگهدارنده کیسه شن جلویی را زیاد محکم نکنید. این کار منجر به قفل شدن بخش جلویی قنداق می شود. (طبق قوانین مسابقات بنچ رست، قفل کردن تفنگ مجاز نیست)

پر کردن نامناسب کیسه شن ها

اگر کیسۀ شن جلویی بیش از حد سفت باشد، می‌تواند باعث ایجاد حرکت عمودی در زمان شلیک شود. عقب نشینی طبیعی تفنگ برای حرکت به صورت عمودی جذب نمی‌شود و این مشکل می تواند به خطای عمودی محل برخورد منجر شود.

اگر فضای بین گوش‌های کیسۀ شن عقبی (Bunny Ears) با لوله در یک خط قرار نداشته و به سمت چپ یا راست انحراف داشته باشد، می‌تواند در جهت حرکت و ثبات عمودی تفنگ تأثیر بگذارد. خارج بودن کیسه شن عقبی از محور اصلی ( در امتداد رست جلو ) باعث خطای افقی در محل برخورد می‌شود. شن بازی یا ماسه دریا و یا ماسه های صنعتی برای پر کردن کیسه شن ها مناسب هستند. طبق قوانین مسابقات بنچ رست، تنها می توان با شن یا ماسه کیسه شن ها را پر کرد.

در مقاله ی بعدی به چیدمان رست ها در تیراندازی بنچ رست می پردازیم. با ما همراه باشید.

ترجمه و آماده سازی : صادق قرنجیکی

منبع :

www.airgunwarehouse.co.za

1. Free Recoil